PannH, OSB - Pannonhalma, Bences - Capsarium (1000-1526)
4. August 1518 (1515-1518)
Jelzet:
Capsa 34 B (1366)
Numm. Curr.:
1518 VIII 04
Dátum:
4. August 1518
Regeszta:
A magyarországi bencések X. Leó pápától kölcsönös megállapodásaiknak bullába foglalását kérik. Megbízottjuk, Hagymási Máté, zselici apát más, a főapátság kiváltságát sértő bullát eszközölt ki (1517.). De Máté főapát kérésére X. Leó érvénytelennek jelenti ki s új bullájában (1518.) a főapátság összes kiváltságait megerősíti. Ezt viszont az uniós apátok tartották sérelmesnek s Máté főapátot bevádolták a királynál s Bakócz Tamás követnél. Az unio érdekében a követ ügyhallgatója előtt le is mond egyes pontokról, de hangsúlyozva fenntartja a főapátság és monostor kiváltságait s kiköti, hogy vallomása csak tudtával adható ki levélben. Azonban az ügyhallgató jegyzője Tolnai tudta nélkül, felfogásától elütőleg, a kiváltságok fenntartása nélkül állítja ki a levelet, a miért is Máté főapát érvénytelennek nyilvánítja.
Szöveg:
In nomine Domini amen. Per hoc presens publicum instrumentum cunctis pateat evidenter et sit notum, quod anno a Nativitate eiusdem Domini MDXVIII., indiccione sexta, die vero quarta mensis Augusti [1518. aug. 4.] hora tercia vel quasi, in cella seu cubiculo reverendi in Christo patris et domini fratris Mathei abbatis monasterii Sancti Martini Sacri Montis Pannonie in eodem monasterio et castro dicti Sancti Martini diocesis Iauriensis habito, pontificatus autem sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Leonis divina providencia pape decimi anno sexto, coram me notario publico es testibus infrascriptis ad id specialiter requisitis in presencia eiusdem domini Mathei abbatis personaliter constitutis, idem dominus Matheus abbas Ordinis Sancti Benedicti abbatis, congregacionis Sancte Iustine de Padua, alias moratis Cassinensis non vi, dolo, metu, fraude, nec aliqua alia sinistra machinacione ad hoc faciendum, ut dixit, incitatus seu provocatus, sed bono zelo, corde non ficto et pro edificacione sui Ordinis per modum protestacionis, inhibicionis et revocacionis omnibus melioribus modo, via, iure, forma et causa, quibus melius et efficacius potuit et debuit, proposuit et recognovit eo modo:
Quod licet ipse de anno Domini MDXVII. proxime preterito [1517. máj. 10.] nomine communitatis omnium et singulorum dominorum abbatum et ceterorum fratrum dicti Ordinis in regno Hungarie ubilibet commorancium et constitutorum a prefato sanctissimo domino nostro domino Leone papa nostro decimo et sancta sede apostolica quandam bullam apostolicam sub datis in eadem contentis impetravit et obtinuit, attamen non iuxta tenorem informacionis, ut dicti abbates consenserant, reverendus quidam frater Matheus de Haghmas, abbas Sancti Iacobi de Zilyzio, dictorum dominorum abbatum in hac parte pro nuncio generali deputatus fuerat, dictam bullam nomine communitatis extraxerat et exceperat. Ob hec expost idem dominus Matheus abbas Sancti Martini in anno presenti, videlicet MDXVIII. de mense Marcii [IV. Kalend. Marcii] proxime transacti [1518. febr. 26.] similiter aliam bullam pro conservacione et defensione iurium dicti sui monasterii nomine proprio obtinuit.
Verum quia bulla apostolica ultimo impetrata in certis suis punctis, clausulis ex partibus, prefate alteri bulle primo loco pro communitate dicti Ordinis obtente, iudicio nonnullorum dominorum iurisperitorum quantum ad unionem inter eosdem fratres dicti Ordinis fiendam contrariari agnita fuisset, quapropter idem dominus Matheus abbas a quibusdam dominis abbatibus sui Ordinis, videlicet Paulo, Beate Virginis de Pechwaradino, Iohanne, Sancti Salvatoris de Saxardia et Michaele, Sancti Egidii de Simigio, tam coram serenissimo principe et domino domino Ludovico, Dei gracia rege Hungarie, necnon et coram reverendissimo in Christo patre et domino domino Thoma, cardinale et archiepiscopo Strigoniensi dicte sancte sedis apostolice de latere legato etc. molestabatur et incusabatur. Unde, quamvis ad importunitatem dictorum abbatum, coram reverendissimo domino Andrea Chesio, prothonotario apostolico, auditore camere prelibati reverendissimi Thome legati, in presencia circumspecti viri magistri Olai Iohannis Bangh, eiusdem curie notarii, superinde requisiti et rogati, prefate sue bulle ultimo loco obtente, quantum ad illas clausulas, in quibus scilicet prenominate bulle prime contrariari reperiebatur, salvo tamen eo, quod iura, privilegia sew immunitates, exempcionesque predicti monasterii Sancti Martini salva et vigorosa pemanerent et non aliter, nec alio modo derogavit, eidemque bulle in eisdem partibus, punetis et clausulis renunciavit: Et super his verbis, quod scilicet talismodi renunciacionem faceret, salvis bullis, privilegiis et exempcionibus dicti monasterii Sancti Martini et non alias, in presencia eciam testium ibidem presencium eundem magistrum Olaum cercioravit attentumque reddiderit et committens, quatenus de iure poterat, eciam inhibens ibidem eidem magistro Olao notario, ne super huiusmodi revocacionem dicti domini protestantis aliquod instrumentum, quod ante sui edicionem idem dominus protestans non videret, prefatis abbatibus sibi in hac parte adversis ederet sew extradaret.
Tamen, prout idem dominus protestans percepisset et revera eciam cognovisset, nescitur quibus motibus ductus, idem magister Olaus quoddam instrumentum superinde a se confectum edidisset; longe a mente et eciam a verbis eiusdem domini Mathei abbatis tunc propositis alienum et dispar, in quo inter alia nec illa clausula, quod scilicet in huiusmodi sua revocacione iura, privilegia seu exempciones prefati monasterii Sancti Martini salva et illesa manere illisque nequaquam derogare voluit, continetur. Unde protestatus fuit idem dominus abbas, ne huiusmodi instrumenti pretextu prefati abbates, ut prefertur, sibi in hac parte reversi, vel quivis alii sibi vel predicto suo monasterio preiudicium aliquod inferre valeant. Repetivit igitur et pro repetita haberi voluit hoc presenti instrumento clausulam prenominatam, videlicet salvis iuribus, libertatibus et privilegiis dicti monasterii Sancti Martini remanentibus, per prefatum magistrum Olaum undecunque in suo instrumento omissam, sine qua dictum instrumentum per prefatum magistrum Olaum editum, eciam edendum nullo pacto valere voluit, inhibens nihilominus, quatenus de iure potuit, prefatis dominis abbatibus, sibi hac vice adversis, ne predicto instrumento magistri Olai notarii in ipsius domini inhibentis vel dicti monasterii sui preiudicium in quorumvis iudicum ordinariorum vel alias ubicunque vel delegatorum curiis uti, inniti, sese quovismodo fulciri valenit vel possint.
Super quibus omnibus et singulis premissis idem dominus Matheus abbas peciit a me notario publico ad cautelam iurium prefati monasterii sui unum vel plura publicum seu publica instrumentum seu instrumenta confici et dari. Acta sunt hec et facta, anno, indiccione, die, mense, hora, loco, et pontificatu, quibus supra. Presentibus ibidem venerabili ac nobilibus et circumspectis viris magistro Anthonio de Kayar canonico et notario ecclesie Iauriensis ac Benedicto literato de Iaurino notariis publicis, Anthonio de Tharkan, Emerico de Albargh,
Stephano de
Pazman
, et Petro Alfewldy de Felpecz Iauriensis et Wesprimiensis respective diocesium testibus fidedignis ad premissa vocatis atque rogatis.
Et ego Ambrosius, natus Petri Wythez de Erchy Wesprimiensis diocesis autoritate apostolica notarius publicus ... hoc presens publicum instrumentum manu propria scriptum signo et nomine meis solitis et consuetis consignavi et roboravi in fidem et testimonium premissorum rogatus pariter et requisitus.
Stephanus de Kayar, archidiaconus Soproniensis et canonicus in ecclesia Iauriensi reverendissimique in Christo Patris et domini domini Iohannis Gozthon Dei et apostolice sedis gracia episcopi ecclesie Iauriensis locique eiusdem comitis perpetui etc. vicarius in spiritualibus et causarum auditor generalis recognoscimus et fatemur per has nostras, quod prenominatus Ambrosius Petri Wythez, qui suprascriptum instrumentum publicum confecit signavitque, scripsit et subscripsit, fuit tempore revocacionis huiusmodi instrumenti et dudum antea et eciam hactenus est notarius fidelis et legalis, bone opinionis et fame, cuius instrumentis seu scripturis publicis per eum confectis ubique fides indubia adhibetur ac ab omnibus eius noticiam habentibus habetur, nominatur et reputatur ut talis et pro tali ad eumque pro instrumentis conficiendis habetur communis hominum recursus. In cuius rei fidem huic eidem instrumento sigilli nostri, quo utimur in dicto officio vicariatus, appensione roborato manu nostra propria nos subscripsimus. Datum Iaurini quinta decima die mensis Decembris anno Domini MDXVIII suprascripto. [1518. dec. 15.]
Idem Stephanus vicarius manu propria.
DF:
208179
Kiadó:
Vitéz Ambrus közjegyző
Andere Geschichten der Zeit ...
Anregungen und Bilder bitte an
patzcity_at_aon.at
oder
dada
!